Uroš Predić
Bio je najmlađe dete u porodici. Prvi stipendista Matice srpske u oblasti lepih veština i umetnosti. Njegova Kosovka devojka je najprepoznatljivija slika u srpskoj vizuelnoj kulturi, Nadurena devojčica Mona Liza među dečjim portretima, a Siroče na majčinom grobu najdirljivije delo nacionalne istorije umetnosti. Zbog uloge koju je imao u srpskom kulturnom, umetničkom i društvenom životu krajem XIX i u prvoj polovini XX veka upamćen je u nacionalnoj memoriji kao jedan od najvećih srpskih slikara, dobrotvor i kulturni poslenik – reprezent najviših vrednosti koje je negovala Matica srpska. On je Uroš Predić. Jedan umetnik, jedan vek stvaranja, jedan život posvećen najvišim idealima – lepoti i umetnosti.
U mesecu obeležavanja značajnog jubileja – 175 godina od osnivanja Galerije Matice srpske, realizujemo veliku monografsku izložbu posvećenu stvaralaštvu jednog od najistaknutijih nacionalnih slikara Uroša Predića. Izložbom Uroš Predić. Život posvećen lepoti i umetnosti, kroz priču o liku i delu ovog velikana srpske kulture i umetnosti, istovremeno se ukazuje na temeljne vrednosti Galerije Matice srpske: zadužbinarstvo, posvećenost opštem dobru i nacionalnim vrednostima, kao i na značaj ovog slikara za srpsku istoriju umetnosti.
Stvarajući neprekidno više od osam decenija ostavio je izuzetno bogat umetnički opus sa preko 1700 dela, u kojem je ostvario visoke domete. Izložba obuhvata preko 140 eksponata ‒ više od 100 Predićevih dela, dokumentarnu građu o umetnikovom životu, njegove portrete koje su načinili prijatelji umetnici, kao i dokumentarni film u režiji Blaža Popovića. Pod Galerijskim krovom smo okupili umetnička dela iz različitih kolekcija iz zemlje i inostranstva koja će publici pružiti uvid u životne, stvaralačke i tematske prostore Uroša Predića. Pored umetničkih dela iz Narodnog muzeja Srbije, Narodnog muzeja Zrenjanin, Matice srpske, Muzeja Srpske pravoslavne crkve, Muzeja grada Beograda, Fakulteta likovnih umetnosti u Beogradu, Nacionalnog muzeja moderne umjetnosti iz Zagreba, i mnogih drugih, na izložbi se nalaze i dela iz privatnih kolekcija od kojih većina do sada nije bila izlagana pa samim tim ni dostupna široj javnosti. Kroz nekoliko celina: anegdotski i socijalni žanr, religiozno slikarstvo, portreti, teme iz nacionalne istorije, veze sa Maticom srpskom, predstaviće se Predićeva osnovna tematska opredeljenja. Među izloženim slikama su i one ključne, najpoznatije: Devojka na studencu, Kosovka devojka, Nadurena devojčica, Vesela braća, Siroče na majčinom grobu, Hercegovački begunci i mnoge druge. Zahvaljujući saradnji sa Katedrom za računarsku grafiku Fakulteta tehničkih nauka u Novom Sadu i primeni savremenih tehnologija, na izložbi su dostupni crteži Uroša Predića iz Galerijske kolekcije, kao i ikonostas crkve Svetog velikomučenika Georgija u Bečeju.
U zajedništvu svojih naučnih znanja i muzejskih iskustava izložbu su realizovali dr Snežana Mišić, muzejska savetnica Galerije Matice srpske i dr Igor Borozan, profesor na Odseku za istoriju umetnosti Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu. Izložbu prati istoimeni srpsko-engleski katalog autorke dr Snežane Mišić.
U skladu s institucionalnim opredeljenjem razvijanim tokom proteklih četvrt veka da smo muzej otvoren za sve, stvaralaštvo i život Uroša Predića približili smo i učinili dostupnim širokoj publici (deci, mladima, porodicama, osobama trećeg doba, kao i osobama sa različitim kategorijama invaliditeta), u okviru programskog luka „Druga Evropa” Evropske prestonice kulture. Kroz projekat Uroš Predić za sve izložba je prilagođena osobama sa oštećenjem vida putem trodimenzionalnih modela slika sa audio opisima na izložbi, kataloga na Brajevom pismu i audio kataloga. Tokom trajanja izložbe očekuje vas kvalitetan i sadržajan prateći program: svakodnevna kustoska tumačenja u 13.00 i 17.00 sati i predavanja stručnjaka petkom u 19.00 sati, od kojih će neka od njih biti prevođena na znakovni jezik. Najmlađima će se delo i lik Uroša Predića približiti kroz novi edukativni program Bio jednom jedan slikar. Uroš Predić i kreativne radionice subotom, dok će se za mlade organizovati radionice Predić kao strip junak, a za osobe trećeg doba program Predić u koferu. Projekat Uroš Predić za sve podrazumeva i inkluzivne radionice u saradnji sa organizacijom Per.Art.
Zahvaljujući virtuelnoj prezentaciji, koja će biti dostupna na sajtu Galerije Matice srpske, šira javnost, kako u zemlji, tako i u inostranstvu, biće u prilici da iz udobnosti svoga doma, u bilo koje vreme „prošeta” izložbom i uživa u stvaralaštvu Uroša Predića.
Izložba je organizovana zahvaljujući podršci OTP banke Srbija, a pokroviteljstvo obuhvata i štampu monografskih i dečijih publikacija, kao i izradu stripa i filma o Urošu Prediću.
Realizaciju izložbe omogućili su Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije, Pokrajinski sekretarijat za kulturu, javno informisanje i odnose s verskim zajednicama, Grad Novi Sad, Fondacija „Novi Sad – Evropska prestonica kulture“ i DDOR osiguranje.
Medijski partneri izložbe su JMU Radio-televizija Vojvodine, Radio 021, Naxi Planeta radio i Radio Beseda.
