Svesno napuštanje realnosti: Sava Sekulić i Ilija Bosilj

Izložba predstavlja 67 radova ova dva umetnika iz različitih muzejskih kolekcija, a prate je i dva dokumentarna filma: film o Iliji Bosilju delo je reditelja Žike Mitrovića nastalo u produkciji Centarfilma, dok film o Savi Sekuliću potpisuje Slobodan Pešić i nudi i segmente razgovora sa samim umetnikom. Izložbu dopunjuje dokumentacija među kojom je i pismo Žana Dibifea o Ilijinoj umetnosti nastalo kada ga je Dibife uvrstio u svoju kolekciju (koja danas čini Collection dell’Art Brut u Lozani). S obzirom na značaj umetničkih opusa koji su izloženi, jer se radi o dva međunarodno najpriznatija autora iz domena sirove umetnosti, ali i o opusima koji se od samog nastanka kreću na graničnom području savremene i art brut umetnosti, izložba ima i određen teorijsko umetnički aspekat koji doprinosi njenom značaju.

Sport u umetnosti. Umetnost sporta

Izložba broji 44 umetnička dela i predmeta nastalih u periodu od 1858. do 2018. godine. U Kulturnom centru Srbije bila su predstavljena odabrana dela iz kolekcije Galerije Matice srpske, Muzeja savremene umjetnosti Republike Srpske, Muzeja Jugoslavije, Galerije slika „Sava Šumanovićˮ u Šidu, Muzeja savremene umetnosti u Beogradu, Galerije Srpske akademije nauka i umetnosti i Kuće Legata u Beogradu. Odabrane radove potpisuju umetnici Sava Šumanović, Ivan Radović, Petar Dobrović, Ivan Tabaković, Steva Todorović, Petar Omčikus, Dušan Todorović, Bojan Bem, Uroš Đurić i Tomislav Peternek, ali i Henri Mur, Endi Vorhol, Saj Tvombli, Mikelanđelo Pistoleto, Gotfrid Helnvajn i Džejms Rozenkvist. Takođe, pariska publika je imala priliku da vidi i sportske rekvizite, medalje i fotografije iz kolekcije Muzeja Jugoslavije i umetničke fotografije iz Muzeja savremene umetnosti u Beogradu.

Inspirisani Francuskom

Najbrojniju celinu na izložbi činila su dela srpskih modernista nastala u međuratnom periodu. Izložbom su obuhvaćena i dela iz prvih posleratnih godina, koja u novim društveno-političkim okolnostima stvaraju nosioci međuratnog modernizma, kao i nove generacije koje se napajaju sa istih kreativnih izvorišta. Preko 60 predstavljenih umetničkih radova umetnika poput Save Šumanovića, Bogdana Šuputa, Petra Dobrovića, Milana Konjovića, Peđe Milosavljevića, LJubice Cuce Sokić, Lazara Vozarevića, Miće Popovića i skulptorskih dela Đorđa Jovanovića, stoje kao trajna svedočanstva načina na koji su ovi „pariski gosti“ doživeli prestonicu umetnosti, kao i načina na koji su svojim umetničkim angažmanom doprineli jačanju srpsko-francuskih veza.

Uroš Predić. Dostojanstvo svakidašnjice

Nakon uspešno realizovane izložbe Uroš Predić. Život posvećen lepoti i umetnosti u Galeriji Matice srpske tokom 2022/2023. godine, izložba Uroš Predić­. Dostojanstvo svakidašnjice, u nešto modifikovanom obliku, prikazana je i u Galeriji Srpske akademije nauka i umetnosti, kao rezultat nastavka višedecenijske uspešne saradnje Galerije Matice srpske i Galerije SANU na promociji i predstavljanju nacionalne umetnosti i kulturne baštine. Ovoga puta dve institucije spojio je umetnik Uroš Predić, koji je tokom čitavog svog dugog i stvaralački izuzetno plodnog života bio neraskidivo povezan i sa Maticom srpskom i sa Srpskom akademijom nauka i umetnosti.

Paralele. Temišvar / Novi Sad

Zbirke Nacionalnog umetničkog muzeja i Galerije Matice srpske imale su neobično uporedive istorije koje se lako mogu videti u ličnostima njihovih osnivača, u umetnicima, odnosno umetničkim delima koja su oni sakupljali. Obe zbirke osnovane su polovinom XIX veka iz inicijalnih zaveštanja dve izuzetne individue, dva velika dobrotvora i svetionika doba prosvetiteljstva – Save Tekelije (1761‒1842) i Žigmonda Ormoša (1813‒1894), a potekle su iz uglednih naučnih društava. Na tim osnovama stvorena je jedna jedinstvena izložba – kolekcija imaginarnog muzeja Evropske prestonice kulture. Ta kolekcija potvrđuje snažne istorijske veze dva grada, sličnosti društvenih prilika i umetničkog prostora u kojem su se razvijali tokom XVIII, XIX i XX veka.

Pomorišac – Vasa Pomorišac

Izložba je bila posvećena umetniku koji je uspeo da klasičnu umetnost prikaže kroz optiku modernog pogleda. Umetniku koji se jedini među svojim kolegama slikarima prve polovine XX veka školovao u Londonu. Umetniku koji je nagrađen Srebrnom medaljom Udruženja francuskih umetnika. Umetniku čija se dela čuvaju u brojnim privatnim kolekcijama u Evropi, ali i u državnoj kolekciji Muzeja Viktorije i Alberta u Londonu. Umetniku koji je tokom pedeset godina stvaranja iznedrio jedinstvenu likovnost u srpskoj umetnosti. On je Pomorišac – Vasa Pomorišac.

Paja Jovanović i Gustav Klimt. Jedna epoha, dva umetnika, tri muzeja

Na izložbi Paja Jovanović i Gustav Klimt. Jedna epoha, dva umetnika, tri muzeja bila su predstavljena tri ženska portreta iz tri muzeja: Galerije Matice srpske, Umetničko-istorijskog muzeja u Beču i Galerije Belvedere. Ova tri pažljivo odabrana dela, od kojih su dva prvi put izložena u Srbiji, ukazivala su na sličnosti i razlike među velikim umetnicima, govorila su o društvenom kontekstu u kojem su nastajala i istovremeno povezala muzeje iz čijih su kolekcija.

Poklon-zbirka Dragiše Brašovana

Izložba Poklon-zbirka Dragiše Brašovana predstavlja preko 100 eksponata – slika, skulptura, crteža, stilskog nameštaja, dela primenjene umetnosti i dokumentarnog materijala koje su naslednice ovog znamenitog srpskog arhitekte, supruga Viktorija Brašovan i poćerka Olga Kovačev, poklonile Galeriji u periodu od 2020. do početka 2023. godine. Javnost prvi put ima mogućnost da vidi predmete i dela koja govore o privatnom životu arhitekte i doprinose boljem razumevanju njegovog lika i dela.

Novosađani biraju

Polazeći od činjenice da grad oblikuju građani, njihovo poreklo, nasleđe, navike i opredeljenja, a da muzej jeste mesto kolektivnog pamćenja koji sakuplja i čuva različite životne priče pojedinaca, odlučili smo se da otvorimo svoju kolekciju i ponudimo je sugrađanima da kroz umetnička dela u našem prostoru ispričaju priču o sebi i svom gradu. Želeli smo da prepletemo lično i opšte, pojedinca i grad, umetničko delo i moguću poruku koju ono nosi u savremenom trenutku, a kao rezultat tog druženja nastala je izložba Novosađani biraju.

Jedna sasvim (ne)obična srpsko-francuska veza
Olga Kešeljević i Mark Barbeza

Priča o dvoje ljudi, njihovim sudbinama, međusobnim odnosima, vezama s evropskom intelektualnom i umetničkom elitom poslužili su kao osnovni narativ izložbe Jedna sasvim (ne)obična srpsko-francuska veza. Olga Kešeljević i Mark Barbeza. Razmišljajući o srpsko-francuskim odnosima izvan velikih istorijskih narativa, izložba želi da istakne da mali znaci u vremenu postaju uporišne tačke u kojima se prepliću kulture Srbije i Francuske.

Uroš Predić
Život posvećen lepoti i umetnosti

U godini obeležavanja značajnog jubileja – 175 godina od osnivanja Galerije Matice srpske, realizujemo veliku monografsku izložbu posvećenu stvaralaštvu jednog od najistaknutijih nacionalnih slikara Uroša Predića. Kroz priču o liku i delu ovog velikana srpske kulture i umetnosti, istovremeno se ukazuje na temeljne vrednosti Galerije Matice srpske: zadužbinarstvo, posvećenost opštem dobru i nacionalnim vrednostima, kao i na značaj ovog slikara za srpsku istoriju umetnosti.

Jedna sasvim (ne)obična srpsko-francuska veza
Olga Kešeljević i Mark Barbeza

Priča o dvoje ljudi, njihovim sudbinama, međusobnim odnosima, vezama s evropskom intelektualnom i umetničkom elitom poslužili su kao osnovni narativ izložbe Jedna sasvim (ne)obična srpsko-francuska veza: Olga Kešeljević i Mark Barbeza. Izložba je nastala na osnovu istoimene naučne studije, autorke prof. dr Dijane Metlić, koju je objavila Galerija Matice srpske 2020. godine. Prateći i rekonstruišući živote intelektualaca Olge Kešeljević i Marka Barbezaa, njihovu delatnost, umetničku zbirku, knjige koje su objavljivali, dostupnu epistolarnu građu i fotografije iz porodičnih albuma, autorka je ovom studijom i izložbom objedinila ličnu istoriju i umetnost, pojedinca i evropske umetničke tokove i dala znatan doprinos proučavanju kulturnih spona između Francuske i Srbije.

Kolekcija kao ogledalo
Modernizam u delima iz Galerije Matice srpske

Umetnička galerija „Nadežda Petrović“ Čačak i Galerija Matice srpske, predstavljaju čačanskoj publici izložbu Kolekcija kao ogledalo. Modernizam u delima iz Galerije Matice srpske u godini kada Čačak nosi titulu nacionalne prestonice kulture. Izložba predstavlja 86 umetničkih dela ‒ 75 slike, 7 skulptura i 4 grafike ‒  i sveobuhvatno ilustruje srpsku likovnu umetnost, njene uzore, opredeljenja i domete od poslednjih decenija 19. veka do sredine 20. veka.

Sava Šumanović
i evropski realizmi između dva svetska rata

Slikarski opus Save Šumanovića (1896 – 1942) gotovo u potpunosti pripada periodu između dva svetska rata. Njegove pojedine slike ili čitavi ciklusi pokazuju direktnu uključenost u bitne faze razvoja evropskog modernizma. Stvaranje celovite slike o Šumanovićevim realizmima i njihovim relacijama sa međunarodnim umetničkim tokovima bilo je polazište u realizaciji izložbe u Spomen-zbirci Pavla Beljanskog, Galeriji Matice srpske i Galeriji slika „Sava Šumanović“ u Šidu, koja će obuhvatiti 102 Šumanovićeva dela.

Kolekcija kao ogledalo
Modernizam u delima iz Galerije Matice srpske

Galerija Matice srpske i Galerija Srpske akademije nauka i umetnosti predstavljaju beogradskoj javnosti izložbu KOLEKCIJA KAO OGLEDALO. Modernizam u delima iz Galerije Matice srpske. Izložba predstavlja 86 umetničkih dela ‒ 75 slike, 7 skulptura i 4 grafike ‒ i sveobuhvatno ilustruje srpsku likovnu umetnost, njene uzore, opredeljenja i domete od poslednjih decenija 19. veka do sredine 20. veka. Kroz dela 38 autora prikazan je put od realističkih opredeljenja nastalih pod uticajem umetničkih akademija u Beču i Minhenu do okretanja ka modernizmima 20. veka usled odlaska naših umetnika na školovanje i njihovih boravaka u Pragu, Budimpešti i konačno Parizu kao centru umetničkih ideja 20. veka.

Paralele. Temišvar / Novi Sad

Polazeći od uverenja da su muzeji svojevrsne tvrđave mira i mostovi koji nas spajaju i ujedinjuju, Galerija Matice srpske i Nacionalni umetnički muzej u Temišvaru realizovaće jednu sasvim neobičnu izložbu, spajajući svoje bogate kolekcije i praveći paralele među umetnicima, temama, idejama i umetničkim vizijama nekadašnjeg zajedničkog kulturnog prostora. Zbog čega u obe kolekcije postoji čuveni autoportret u kafani Stevana Aleksića; koja je sličnost između Save Tekelije i Žigmonda Ormoša i šta to spaja Novi Sad i Temišvar otkriva nam izložba Paralele. Novi Sad / Temišvar

Partizanka i Fragonar
Kolekcija slika Jovanke Broz

U fokusu izložbe je 36 dela likovne umetnosti domaćih i stranih autora, lični predmeti, fotografije i nekoliko komada nameštaja iz kuće u kojoj je Jovanka Broz živela nakon smrti Josipa Broza. Više od tri decenije nekadašnja prva dama Jugoslavije boravila je u svojevrsnom kabinetu uspomena koji je kao vremensku kapsulu prenela iz jednog okruženja u drugo, pokušavajući da što je više moguće imitira ambijent predsedničke Rezidencije u kojoj je živela zajedno sa Josipom Brozom Titom. Ova kolekcija nastala je spontano kao kulisa jednog života, a isto tako je i nestala.

Migracije u umetnosti – umetnost migracija

Izložba Migracije u umetnosti – umetnost migracija istražuje fenomen društvenih migracija preispitujući istorijski i savremeni kontekst, kao i razloge i efekte migracija na društva i pojedince. Ideja izložbe je da, u vremenu aktuelne svetske migracione krize, pokuša da posmatra, ispituje i razume ovaj fenomen koji pogađa svako stanovništvo i pokreće mnoga etička i kulturološka pitanja. Radeći na različitim nivoima – vremenskom, prostornom, etičkom i mnogim drugim, izložba pruža mogućnost da kroz jezik umetnosti preispitate svoje stavove i stavove društva, pa čak civilizacijske izazove u XXI veku. 

Kolekcija kao ogledalo
Modernizam u delima iz Galerije Matice srpske

Galerija Matice srpske i Galerija Srpske akademije nauka i umetnosti predstavljaju beogradskoj javnosti izložbu KOLEKCIJA KAO OGLEDALO. Modernizam u delima iz Galerije Matice srpske. Izložba predstavlja 86 umetničkih dela ‒ 75 slike, 7 skulptura i 4 grafike ‒  i sveobuhvatno ilustruje srpsku likovnu umetnost, njene uzore, opredeljenja i domete od poslednjih decenija 19. veka do sredine 20. veka. Kroz dela 38 autora prikazan je put od realističkih opredeljenja nastalih pod uticajem umetničkih akademija u Beču i Minhenu do okretanja ka modernizmima 20. veka usled odlaska naših umetnika na školovanje i njihovih boravaka u Pragu, Budimpešti i konačno Parizu kao centru umetničkih ideja 20. veka. 

Život – San – Smrt
Evropski okviri srpskog simbolizma

Simbolizam, koji je obeležio evropsku umetničku scenu s kraja XIX i početkom XX veka, viđen je kao nezaobilazna tema u savremenoj nauci o istoriji umetnosti poslednjih godina u mnogim evropskim zemljama. Ovaj kompleksan pravac ujedinio je dve velike i značajne muzejske ustanove – Narodni muzej u Beogradu i Galeriju Matice srpske u Novom Sadu na zajedničkoj realizaciji sveobuhvatne izložbe Život – San – Smrt. Evropski okviri srpskog simbolizma sa ciljem da se predstave osobenosti srpskog simbolizma sagledanih kroz prizmu evropskih okvira.

Trajne vrednosti
Umetnička zbirka DDOR osiguranja

Izložba Trajne vrednosti. Zbirka umetničkih dela DDOR osiguranja nastala je kao rezultat višegodišnje saradnje Galerije Matice srpske i DDOR-a na različitim projektima prezentacije i očuvanja kulturnog nasleđa. Kao prirodni nastavak ovog partnerstva, rad stručnjaka Galerije Matice srpske na popisu, obradi, digitalizaciji i valorizaciji umetničke zbirke brižljivo sakupljene pod krovom DDOR osiguranja trasirao je put ka izložbi, kojom je deo obimne kolekcije od blizu 400 dela prvi put predstavljen javnosti.

Kaleidoskop. Umetnik – kolekcionar – kritičar

Povezani na jednoj izložbi Umetnik ‒ Dragan Stojkov, Kolekcionar(i) ‒ Vladimir i Borka Popović i Kritičar ‒ Ratomir Kulić ukazuju na kaleidoskop muzejske delatnosti gde svaki ugao posmatranja donosi novu sliku i saznanje o važnosti i vrednosti umetnosti. Umetnosti nema bez slikara koji je stvara, ona nema svoju svrhu ako nema kolekcionara koji je sakupljaju, a nema trajnost bez kritičara koji je tumače i predstavljaju javnosti. Izložba je zamišljena kao jedinstveni kaleidoskop kroz koji se oni prepliću i prelamaju stvarajući jedinstvenu predstavu o delatnosti, osobenostima i vrednostima Galerije Matice srpske.

Evropski fenomeni u kolekciji GMS

Galerija Matice srpske i Nacionalni umetnički muzej u Temišvaru potpisali su u decembru 2019. godine Protokol o saradnji sa namerom da se kroz realizaciju zajedničkih projekata i izložbi povežu dve buduće evropske prestonice kulture – Novi Sad i Temišvar – koje će tu prestižnu titulu nositi 2022. i 2023. godine. Povodom početka saradnje dva muzeja, realizovana je izložba Evropski fenomeni u kolekciji Galerije Matice srpske u Nacionalnom umetničkom muzeju u Temišvaru. 

Poklon-zbirka Graovac. Nikola i Radmila

Poklon-zbirke imaju posebno mesto u istoriji i razvoju kolekcije Galerije Matice srpske, jer čuvaju trag o opusima umetnika, ličnosti kolekcionara i darodavaca. Poklon-zbirka Graovac, koja obuhvata 22 Nikoline slike, i 21 Radmilino vajarsko delo, dar je njihove kćerke Smiljke Graovac Cvetko. Ovim vrednim poklonom kolekcija Galerije Matice srpske je obogaćena delima iz druge polovine XX veka i upotpunjeno je sećanje na umetnički par Graovac. Dvoje umetnika, koji su kroz život i umetnost zajedno koračali preko pola veka, ostvarili su autentičnu simbiozu dva međusobno prepletena umetnička opusa, podržana i premijerno izložena na zajedničkoj izložbi u Galeriji Matice srpske.

Identitet(i)

Predstave žena u srpskom slikarstvu (1918-1941)

Čini se da neprestano govorimo o identitetima. Svakodnevno. Da li je identitet važan, šta on uopšte znači i kako utiče na naše društvene odnose i interakcije? Kao vodeće pitanje ove izložbe pojam identiteta biće preispitan kroz vizuelnu kulturu između dva svetska rata. Izložba se bavi problemima razumevanja i reprezentacije nekoliko najčešće spominjanih identiteta: nacionalog, klasnog, rodnog, seksualnog, ali i pitanjem konstruisanja sopstva unutar srpskog slikarstva. 

Matrica. Monologija Danila Vuksanovića

U okviru obeležavanja Dana Galerije Matice srpske otvorena je izložba Matrica. Monologija Danila Vuksanovića, koja predstavlja zbirku klišea Galerije Matice srpske kroz prizmu savremene umetnosti. Autor i umetnik Danilo Vuksanović preispituje život predmeta u muzeju i ukazuje na važnost simbola prošlosti kao modela za stvaranje u aktuelnom umetničkom trenutku, idejno spajajući i otvarajući prostor za nesmetanu komunikaciju i povezivanje prošlosti i sadašnjosti.

Inspirisani Italijom

Galerija Matice srpske je povodom obeležavanja 140 godina od uspostavljanja diplomatskih odnosa između Italije i Srbije i deset godina od potpisivanja strateškog partnerstva između dve zemlje, u saradnji sa Italijanskim institutom za kulturu u Beogradu, a pod pokroviteljstvom DDOR osiguranja, priredila izložbu Inspirisani Italijom, autorke Stanislave Jovanović Mindić, kustosa GMS.

Srpski modernizam 1880‒1950. Iz kolekcije Galerije Matice srpske

Izložba Srpski modernizam 1880‒1950. Iz kolekcije Galerije Matice srpske, autorke dr Tijane Palkovljević Bugarski, upravnice GMS, realizovana je na poziv Narodne galerije Slovenije u Ljubljani, a sa željom da se slovenačkoj javnosti predstavi jedan deo srpskog kulturnog nasleđa kroz odabir dela iz jedne od najstarijih i najeminentnijih nacionalnih ustanova Republike Srbije.

Punktumi. Zbirka inostrane umjetnosti MSURS

Izložba Punktumi. Zbirka inostrane umjetnosti Muzeja savremene umjetnosti Republike Srpske gostovala je u Galeriji Matice srpske. Izložba je priređena s ciljem da se ukaže na značaj Zbirke inostrane umjetnosti i inicira promocija evropske kulturne baštine koju čuva ovaj Muzej. Zbirka inostrane umjetnosti obuhvata više od 360 umetničkih dela, a kroz odabrane radove predstavljene na izložbi omogućen je uvid u vodeće umetničke tokove posle 1945. godine.

Inspirisani Italijom

Galerija Matice srpske je povodom obeležavanja 140 godina od uspostavljanja diplomatskih odnosa između Italije i Srbije i deset godina od potpisivanja strateškog partnerstva između dve zemlje, u saradnji sa Italijanskim institutom za kulturu u Beogradu, a pod pokroviteljstvom DDOR osiguranja, priredila izložbu Inspirisani Italijom, autorke Stanislave Jovanović Mindić, kustosa GMS.

Evropski fenomeni u kolekciji Galerije Matice srpske

Nakon premijernog predstavljanja izložbe u Galeriji Matice srpske 2018. godine, izložba Evropski fenomeni u kolekciji Galerije Matice srpske autora mr Danila Vuksanovića, Miroslave Žarkov, Luke Kulića i Stanislave Jovanović, kustosa i konzervatora GMS, priređena je i u Muzeju savremene umjetnosti Republike Srpske u Banja Luci.

Sava Šumanović i tajna pod kupolom

Galerija Matice srpske u okviru programa obeležavanja 180 godina diplomatskih odnosa Srbije i Francuske u Kulturnom centru Srbije u Parizu priredila je izložbu Sava Šumanović i tajna pod kupolom autorke dr Tijane Palkovljević Bugarski, upravnice GMS. Izložbom se francuskoj publici predstavio deo opusa Save Šumanovića, koji se odnosi na oslikavanje jednog od stubova u poznatom pariskom restoranu „La Coupole” na Monparnasu 1927. godine.