DigitArt – digitalizacija umetničkog nasleđa GMS

Zahvaljujući primeni modernih tehnologija skicenblok Save Šumanovića i album sa grafikama i crtežima srpskih i ruskih umetnika iz 18. i 19. veka su digitalizovani u formi „FlipBook“ aplikacije, dok su neka od najreprezentativnijih dela bogate umetničke kolekcije Galerije Matice srpske koja se nalaze u depou preneta u virtuelnu stvarnost. Ovaj projekat simbolično je nazvan „DigitArt“, realizovali su Galerija Matice srpske i Fakultet tehničkih nauka (Katedra za računarsku grafiku i Centar za digitalni dizajn Departmana za arhitekturu i urbanizam) uz podršku Pokrajinskog sekretarijata za kulturu, javno informisanje i odnose sa verskim zajednicama i OTP banke Srbije.

Kako je nemoguće prikazati više od jedne ili dve stranice nekog dela na papiru, digitalizacija i virtuelna prezentacija pružaju posetiocima mogućnost sveobuhvatnog prikaza ovakvih umetničkih dela. Digitalizacijom 2D grafika i crteža i kreiranjem dve veb FlipBook aplikacije omogućeno je listanje pojedinačnih stranica, uz mogućnost uvećanog prikaza detalja iz digitalizovanih celina, uz osnovne kataloške podatke o delima, na srpskom i engleskom jeziku.

Album sa grafikama i crtežima umetnika 18. i 19. veka, ukoričen u kožni povez, sadrži 29 dela: 24 grafike (bakrorezi) i 5 crteža, u formi Mesecoslova sa predstavama svetitelja i religioznih kompozicija, među kojima su radovi nekih od najznačajnijih umetnika tog doba – Hristofora Žefarovića, Zaharije Orfelina, Zaharija Petrovića, Đovanija Antonija Đulijanija, Vasilija Onufrieviča Kiprijanova i mnogih drugih. S druge strane, Skicenblok Save Šumanovića iz 1917–1921. godine, sastoji se od 14 crteža (olovka i tuš na papiru) ženskih i muških aktova, koji predstavljaju skice i pripremne studije za slike, čime se otkriva umetnikov razvojni put u procesu nastanka slike.

Slikar Jovan, Susret Marije i Jelisavete, 1746-1750.
Sava Šumanović, Ženski akt u pejzažu sa bokalom, 1921.

Takođe, depo Galerije Matice srpske koji je inače nedostupan javnosti, a koji zapravo čuva najveći broj umetničkih dela, uz pomoć savremene tehnologije je postao dostupan svima. Digitalizovani su reprezentativnih predmeti (slike, grafike, crteži, skulpture) koji se nalaze u depou i kreiranjem virtuelnog prostora depoa, posetiocima je putem aplikacije omogućen uvid u ovaj „skriveni” deo Galerije.

Virtuelni depo GMS

Savremena prezentacija albuma i skicenbloka činiće integralni deo nove stalne postavke Galerije Matice srpske 2023. godine, dok će virtuelni depo biti dostupan u Galeriji putem VR naočara, kao i na sajtu GMS.

Celokupan projekat je predstavljen u Galeriji Matice srpske 9. decembra predstavnicima medija i javnosti.