Identitet kolekcije

Galerija Matice srpske je jedina nacionalna muzejska ustanova čiji osnivač nije država Srbija već najstarije srpsko književno, kulturno i naučno društvo Matica srpska. Biti pod Matičinim okriljem pored ostalih posebnosti znači i da su važan doprinos formiranju Galerijske kolekcije dali slikari stipendisti Matičinih zadužbina. Galerija se na taj način razvijala uporedo sa svojim osnivačem i njihovim savremenicima. Osnivanju, ali i kasnijem radu Galerije, snažan zamah davale su i građanske inicijative, odnosno brojni pojedinci koji su Matici srpskoj i njenom Muzeumu poklanjali umetnička dela. Zato, da bismo razumeli Galeriju Matice srpske, potrebno je upoznati njenu biografiju i razumeti identitet njene kolekcije koja je oblikovana u prepletu delovanja slikara stipendista, velikih dobrotvora i darodavaca.

Na život Galerije Matice srpske presudno su uticali pojedini događaji: odluka o osnivanju Muzeuma u okviru Matice srpske 1847. godine, preseljenje Matice srpske u Novi Sad 1864, otvaranje Muzeja za javnost 1933, osamostaljenje i izdvajanje u samostalnu ustanovu 1947, potpuna profesionalizacija i otvaranje stalne postavke u današnjoj zgradi 1958. i, konačno, sticanje statusa nacionalne galerije 2006. godine nakon obnove samostalnosti Republike Srbije. Na tom putu, od Pešte do Novog Sada, kolekcija je menjala svoje identitete od zbirke portreta znamenitih Srba, preko sakupljanja istorijskih i religioznih kompozicija, do usmeravanja ka savremenim stvaraocima.

Galeriju Matice srpske jedinstvenom čini umetnička kolekcija koja se skoro puna dva veka razvija i unapređuje pulsirajući u skladu sa vremenom. Među velikim brojem dela, svojim likovnim i estetskim kvalitetima, istorijskim, društvenim i kulturnim značajem izdvajaju se ona koja ističemo kao „najznačajnije” iz kolekcije. To su dela koja i posetioci cene kao najreprezentativnija, koja im pružaju nova znanja, navode ih na razmišljanje i preispitivanje, dela koja u njima izazivaju iskrene emocije i podstiču na uživanje u umetnosti. Prateći život i puls kolekcije, predstavljamo vam jedan mogući izbor koji svedoči o Galeriji Matice srpske kao riznici nacionalne umetnosti i kulture. Izborom najreprezentativnijih dela iz kolekcije Galerije Matice srpske usmeravamo pažnju na: 1) vremenski okvir razvoja srpske nacionalne umetnosti ‒ od prvih decenija XVIII do kraja XX veka; 2) tematska interesovanja ‒ od religiozne umetnosti, preko portreta do istorijskih kompozicija i akta; 3) različitost umetničkih tehnika; 4) stvaralačke opuse nekih od najznačajnijih nacionalnih umetnika.