Stalna postavka srpske umetnosti 19. veka pod nazivom Ljudi i događaji. Slika prošlosti. kroz odabrana umetnička dela prikazuje ljude i događaje značajne za istoriju srpskog naroda toga doba, kao i tematsku i estetsku opredeljenost srpske umetnosti kojom se potvrđuje njen značaj i mesto u kontekstu evropske umetnosti 19. veka.

Dinamičan politički život srpskog naroda nastanjenog na području Srednje Evrope i Balkana u vremenu od 1804. do 1914. godine uticao je na nastanak kompleksne nacionalne umetnosti u kojoj je paralelno egzistiralo više kulturnih modela. Proces evropeizacije zahvatio je sve segmente života i omogućio stvaranje mlade i finansijski snažne građanske klase koja postaje značajan činilac društvenog i ekonomskog razvoja. Generacije srpske intelektualne elite, školovane na evropskim univerzitetima, po povratku zauzimaju ključne pozicije u zajednici i imaju odlučujući uticaj na život nacije, na razvoj i uspon kulturno-obrazovnog života.

Presudan momenat u formiranju likovne poetike srpskog slikarstva 19. veka predstavlja školovanje i vezivanje srpskih slikara za Beč, sve do pojave realizma i prodora novih ideja direktno iz Minhena i Pariza. Uključivši se u formalne okvire evropske umetničke scene, pored religioznog i portretskog slikarstva, dominantnih u srpskoj umetnosti 18. veka, javljaju se i novi tematski sadržaji u vidu istorijskih kompozicija, žanr-scena, mrtve prirode i popularnih motiva.

Koncept stalne postavke srpske umetnosti 19. veka je nastao kao rezultat timskog rada kustosa i konzervatora Galerije Matice srpske. Određeni fondom i rukovođeni željom da publici predstavimo najznačajnija dela, težili smo da ukažemo na estetske domete i tematska opredeljenja epohe. U metodološkom pristupu korišćen je metod koji kombinuje hronološki, stilski, tematski i monografski model